Ik zit er een beetje dubbel in. In het fenomeen ‘politiek’.
Als liefhebber van de democratie nota bene. Als iemand die ons openbaar bestuur op zijn merites weet te waarderen. Wonend in een land waar de mening van de burger kan klinken en serieus wordt genomen. En die het nog nooit vanzelfsprekend heeft gevonden dat ze leeft in een vrij en democratisch land.
Die iemand, ik dus, zit dus een beetje dubbel in het fenomeen ‘politiek’. Als in: onze parlementaire democratie.
Ideologische strijd in de polder
We leven gelukkig in een samenleving waarin belangentegenstellingen van groepen en individuen tot hun recht mogen en kunnen komen. We zijn het vaak niet eens, want ideologisch gemotiveerd en dus voeren we strijd hierover. En dat gaat gepaard met onderhandelen.
Ik snap dat onze politieke instituties daarom in principe gericht zijn op een brede consensus tussen politieke actoren. We polderen dan ook wat af met zijn allen.
Edoch. Waar anders zijn de individuele en partij belangen zó aanwezig als in ons parlement? En vooral: waar staat dat particuliere belang menig keer in schril contrast tot waar de volksvertegenwoordigers voor gekozen zijn, namelijk het maatschappelijk belang?
Volksvertegenwoordiging
Neem bijvoorbeeld onze Tweede Kamer. Waar de bevolking de regering controleert en samen met de regering wetten maakt.
Een (beoogde) volksvertegenwoordiger komt na een route door de partij of na een maatschappelijke carrière op de kieslijst te staan. Wordt men gekozen, dient men vervolgens zijn/haar plaats in de fractie te bevechten. Waarna een strijd woedt over zijn/haar portefeuille. Vervolgens bevechten de fracties een plek in de coalitie of oppositie. En daar bevecht men elkaar.
En dat al, vast met goede bedoelingen.
Maar beste mensen, brengt deze strijd en dit debat ons volk nu echt de beste denkbare uitkomst? Die uitkomst die duurzaam beklijft en in het algemeen belang is?
Is de mens in staat over zijn / haar schaduw heen te springen? Zijn 150 volksvertegenwoordigers in staat over hun eigen schaduw heen te springen en daadwerkelijk samen het maatschappelijk en lange termijn belang te dienen?
Ik vraag het me af. Steeds weer prevaleert het partij belang en de partij en persoonlijke ideologie. Macht en invloed wakkert het eigen gelijk aan. Persoonlijk profileren en scoringsdrang floreren in ons parlement.
Naïef of niet
Noem mij maar een dromer of zelfs naïef, maar ook in de politiek komt men samen verder dan alleen. En daarvoor is de parlementaire democratie in mijn ogen ook bedoeld.
Ruimte bieden en recht doen aan belangentegenstellingen van groepen en individuen. Een stem geven aan het volk. Invloed uitoefenen op het beleid van de regering. Maar dat alles wél bedoeld om het beleid te optimaliseren ten behoeve van het algemeen belang. En niet bedoeld om particuliere overtuigingen tot in de lengte der dagen uit te spelen.
Gebruik het wijs
Vooralsnog is er geen beter alternatief voor de inspraak van de burger dan een gekozen volksvertegenwoordiging. Met een openbare agenda en gemandateerde stakeholders. En ook blijft voorop staan dat de democratie een groot goed is. Een niet vanzelfsprekende rechtsvorm.
Maar Gebruik het Wijs. Sta voor je zaak, maar houd je er niet koste wat kost aan vast als er een betere oplossing of antwoord voorbij komt.
Wees kritisch op je eigen politieke en ideologische bubbel. Wees ongegeneerd pragmatisch en altruïstisch. En gebruik de volksvertegenwoordiging om daadwerkelijk samen het algemeen én lange termijn belang te dienen.
